Độ sụt bê tông là gì?
Về bản chất, độ sụt bê tông là một phép đo để đánh giá khả năng lưu động và độ đồng nhất của hỗn hợp bê tông tươi.
- Cụ thể, nó được xác định bằng cách đo chiều cao sụt giảm của một mẫu bê tông tươi sau khi được đổ vào một khuôn hình nón chuẩn và rút khuôn ra.
- Độ sụt được tính bằng đơn vị centimét (cm) và là chỉ số phản ánh tính công tác của bê tông.
Mối quan hệ giữa độ sụt bê tông và tính lưu động
Mối quan hệ giữa độ sụt và tính lưu động của bê tông là một mối quan hệ tỷ lệ thuận.
- Khi độ sụt tăng, tính lưu động của bê tông cũng tăng theo, điều này có nghĩa là hỗn hợp bê tông sẽ dễ dàng chảy và lấp đầy các khuôn, ván khuôn phức tạp hơn.
- Ngược lại, độ sụt thấp thường đồng nghĩa với một hỗn hợp bê tông cứng hơn, khó lưu chuyển hơn.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng độ sụt quá cao có thể dẫn đến hiện tượng phân tầng và tách nước, trong khi độ sụt quá thấp có thể gây khó khăn trong quá trình đổ và đầm bê tông.
Cách đo và tính toán độ sụt bê tông
Thiết bị đo độ sụt bê tông cần thiết
Việc đo và tính toán độ sụt bê tông là một quy trình quan trọng trong kiểm soát chất lượng bê tông, đòi hỏi sự chính xác và tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn kỹ thuật. Để thực hiện phép đo này, cần có một bộ thiết bị chuyên dụng bao gồm
- côn Abrams
- que đầm
- các dụng cụ phụ trợ khác
Côn Abrams, còn được gọi là nón sụt, là một dụng cụ hình nón cụt bằng thép không gỉ với kích thước chuẩn:
- chiều cao 300mm
- đường kính đáy 200mm
- đường kính đỉnh 100mm
Que đầm là một thanh thép tròn trơn có
- đường kính 16mm
- dài 600mm, được sử dụng để đầm nén bê tông trong côn.
Ngoài ra, các dụng cụ phụ trợ khác bao gồm một tấm đế phẳng không thấm nước, một cái bay để làm phẳng bề mặt bê tông, và một thước đo có độ chính xác đến 5mm.
Quy trình đo độ sụt chi tiết
- Quy trình đo độ sụt bê tông bắt đầu bằng việc chuẩn bị và cố định nón sụt trên tấm đế phẳng, đảm bảo nó được đặt vững chắc và không bị xê dịch trong quá trình đo.
- Tiếp theo, bê tông được đổ vào nón theo ba lớp, mỗi lớp chiếm khoảng một phần ba thể tích của nón. Mỗi lớp được đầm 25 lần bằng que đầm, đảm bảo phân bố đều trên toàn bộ diện tích mặt cắt.
Công thức tính độ sụt bê tông
Sau khi hoàn thành việc đổ và đầm, bề mặt bê tông được làm phẳng bằng bay.
- Nón được nhấc lên theo chiều thẳng đứng một cách cẩn thận và đều đặn trong khoảng thời gian từ 5 đến 7 giây
Ngay sau khi rút nón, đặt nón ngược bên cạnh mẫu bê tông và sử dụng thước đo để xác định khoảng cách giữa đỉnh nón và điểm cao nhất của mẫu bê tông.
- Độ sụt được tính bằng hiệu số giữa chiều cao của nón (300mm) và chiều cao của mẫu bê tông sau khi rút nón.
Độ sụt = 305 – [Chiều cao của bê tông tươi]
Phân loại bê tông dựa trên độ sụt
Dựa trên kết quả đo độ sụt, bê tông có thể được phân loại thành nhiều nhóm khác nhau.
Theo tiêu chuẩn ASTM C143, bê tông có thể được chia thành các loại:
- cứng (độ sụt từ 0-25mm)
- dẻo vừa (25-75mm)
- dẻo (75-125mm)
- rất dẻo (125-225mm)
Độ sụt bê tông phù hợp cho từng loại công trình
Độ sụt bê tông phù hợp cho công trình dân dụng nhà ở thấp tầng
Đối với công trình dân dụng, đặc biệt là nhà ở thấp tầng, độ sụt bê tông thường được khuyến nghị trong khoảng 75-100mm.
- Độ sụt này đảm bảo tính công tác tốt, dễ dàng đổ và đầm nén, đồng thời giảm thiểu nguy cơ phân tầng
Tuy nhiên, với các kết cấu đặc biệt như móng băng hoặc móng đơn, có thể sử dụng độ sụt bê tông thấp hơn, khoảng 50-75mm, để tăng cường độ chịu lực.
Độ sụt bê tông phù hợp cho nhà ở cao tầng
Đối với nhà ở cao tầng, yêu cầu về độ sụt bê tông thường cao hơn, thường nằm trong khoảng 100-150mm.
- Độ sụt này cho phép bê tông dễ dàng bơm lên các tầng cao và lấp đầy các ván khuôn phức tạp
- Trong trường hợp sử dụng bê tông tự đầm, độ sụt có thể lên đến 200mm hoặc cao hơn
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng độ sụt bê tông cao đòi hỏi kiểm soát chặt chẽ về tỷ lệ nước/xi măng và sử dụng phụ gia phù hợp để tránh hiện tượng phân tầng và tách nước.
Độ sụt bê tông phù hợp cho công trình công nghiệp
Công trình công nghiệp thường đòi hỏi độ sụt bê tông đa dạng, tùy thuộc vào đặc thù của từng hạng mục.
- Đối với nền nhà xưởng hoặc bãi đỗ xe, độ sụt thường được giữ ở mức thấp, khoảng 25-50mm, để tăng cường độ chịu mài mòn.
- Ngược lại, với các kết cấu phức tạp như silô hoặc tháp làm mát, độ sụt có thể lên đến 150-200mm để đảm bảo khả năng lấp đầy các ván khuôn phức tạp.
- Đối với các cấu kiện đúc sẵn, độ sụt thường được kiểm soát chặt chẽ trong khoảng 50-75mm để đảm bảo độ chính xác cao và thời gian tháo khuôn nhanh.
Độ sụt bê tông phù hợp cho công trình hạ tầng
Công trình hạ tầng như cầu, đường, cống đòi hỏi độ sụt bê tông phù hợp với phương pháp thi công và yêu cầu kỹ thuật cụ thể.
- Đối với mặt đường bê tông, độ sụt thường được giữ ở mức thấp, khoảng 25-50mm, để đảm bảo độ cứng và khả năng chống mài mòn cao.
- Trong xây dựng cầu, độ sụt có thể dao động từ 75-150mm tùy thuộc vào phương pháp đổ bê tông (đổ trực tiếp hay bơm).
- Đối với các công trình ngầm như cống hoặc đường hầm, độ sụt có thể lên đến 150-200mm để đảm bảo khả năng lấp đầy và tạo bề mặt nhẵn.
Bảng tiêu chuẩn độ sụt bê tông chi tiết
Căn cứ theo TCVN 3105:2011, bảng tiêu chuẩn độ sụt bê tông được chia thành 4 mức như sau:
| Mức độ sụt | Độ sụt (mm) | Loại kết cấu và phương pháp thi công phù hợp |
| S1 | 10 – 40 | – Đường và sàn bê tông có độ dốc < 2%- Bê tông đổ trong khuôn có cốt thép dày đặc- Bê tông bơm bằng bơm piston |
| S2 | 50 – 90 | – Móng bê tông không cốt thép- Dầm, sàn, cột bê tông có kích thước lớn- Bê tông đổ bằng cần trục tháp |
| S3 | 100 – 150 | – Tường bê tông- Cột bê tông có kích thước nhỏ- Bê tông đổ bằng xe bơm |
| S4 | 160 – 210 | – Cấu kiện bê tông mỏng- Cấu kiện bê tông có cốt thép dày đặc- Bê tông tự lèn |
Các yếu tố ảnh hưởng đến độ sụt bê tông
Tỷ lệ nước/xi măng
Tỷ lệ nước/xi măng (N/X) là yếu tố quan trọng nhất, có tác động trực tiếp và mạnh mẽ nhất đến độ sụt.
- Khi tỷ lệ N/X tăng, độ sụt sẽ tăng theo, tuy nhiên điều này cũng làm giảm cường độ và độ bền của bê tông
- Cần cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được sự cân bằng tối ưu giữa tính công tác và các đặc tính cơ học của bê tông.
Loại và kích thước cốt liệu
Cốt liệu có kích thước lớn và góc cạnh sẽ làm giảm độ sụt, trong khi cốt liệu nhỏ và tròn trơn sẽ làm tăng độ sụt.
- Tỷ lệ giữa cốt liệu thô và mịn cũng ảnh hưởng đáng kể đến độ sụt, với tỷ lệ cốt liệu mịn cao hơn thường dẫn đến độ sụt cao hơn
Phụ gia bê tông
- Phụ gia siêu dẻo có thể làm tăng đáng kể độ sụt mà không cần thêm nước, giúp duy trì cường độ và độ bền của bê tông.
- Ngược lại, một số phụ gia như silica fume có thể làm giảm độ sụt
Nhiệt độ và điều kiện môi trường
- Nhiệt độ cao làm tăng tốc độ hydrat hóa xi măng, dẫn đến giảm độ sụt nhanh chóng.
- Ngược lại, nhiệt độ thấp có thể làm chậm quá trình đông kết, duy trì độ sụt lâu hơn.
- Độ ẩm môi trường cũng ảnh hưởng đến tốc độ bay hơi nước từ hỗn hợp bê tông, từ đó tác động đến độ sụt.
Trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt, cần có biện pháp bảo vệ và điều chỉnh công thức bê tông phù hợp.
Các vấn đề thường gặp liên quan đến độ sụt bê tông
Độ sụt bê tông quá cao hoặc quá thấp
- Độ sụt quá cao thường dẫn đến hiện tượng phân tầng và tách nước, làm giảm cường độ và độ bền của bê tông
- Ngược lại, độ sụt quá thấp gây khó khăn trong quá trình đổ và đầm nén, có thể dẫn đến việc hình thành các lỗ rỗng hoặc kết cấu không đồng nhất
Để khắc phục, cần điều chỉnh tỷ lệ nước/xi măng, sử dụng phụ gia phù hợp hoặc thay đổi thành phần cấp phối bê tông.
Độ sụt không đồng nhất
Độ sụt không đồng nhất giữa các mẻ trộn là một vấn đề nghiêm trọng, có thể dẫn đến sự không đồng đều về chất lượng trong cùng một kết cấu.
Nguyên nhân có thể do sự biến động trong quá trình sản xuất, vận chuyển hoặc do ảnh hưởng của điều kiện môi trường.
Để giải quyết, cần tăng cường kiểm soát quy trình trộn, vận chuyển và bảo quản bê tông.
Cách khắc phục và điều chỉnh
- Đầu tiên, cần xác định chính xác nguyên nhân gây ra vấn đề thông qua việc kiểm tra kỹ lưỡng các thành phần và quy trình sản xuất bê tông
- Sau đó, có thể áp dụng các biện pháp như điều chỉnh lượng nước, sử dụng phụ gia siêu dẻo, hoặc thay đổi tỷ lệ các thành phần trong cấp phối
Trong trường hợp cần thiết, có thể cân nhắc việc thay đổi nguồn cung cấp vật liệu hoặc cải tiến quy trình trộn và vận chuyển bê tông.
- Quan trọng nhất là phải liên tục theo dõi và đánh giá hiệu quả của các biện pháp khắc phục để đảm bảo độ sụt luôn đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của công trình
Với đa dạng sản phẩm ống cống bê tông, tấm đan bê tông, trụ bê tông đến các cấu kiện đặc biệt, chúng tôi tự hào mang đến giải pháp toàn diện cho mọi công trình của bạn. Đặc biệt, bê tông đúc sẵn còn có ưu điểm vượt trội về hệ số hao hụt thấp, chỉ 1% so với các phương pháp đổ bê tông khác, giúp bạn tối ưu hóa ngân sách xây dựng. Hãy liên hệ ngay với Y Linh để được tư vấn chi tiết và đặt hàng các sản phẩm bê tông đúc sẵn chất lượng cao!
Liên hệ Công Ty TNHH Y LINH tại
- 560 Bình Quới, P 28, Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh
- 091 817 4578
- vietnhut1975@gmail.com
Có thể bạn quan tâm: Ống Cống Bê Tông
